Al jaren stond ie hoog op mijn wensenlijst: een uitbarsting in IJsland. En maart 2010 was het zover! Kon het misschien dan nu? Toch maar eens contact gelegd met een paar andere Nederlandse vulkanofielen. Een paar onrustige en onzekere dagen volgden. Wat doet die Eyjafjalla vulkaan precies? Wat is de exacte locatie? Hoe is het weer daar eigenlijk? En hoe koud gaat het worden boven op een gletsjer? Kunnen we wel tot de rand komen? Zijn er wel vluchten? Langzaam vielen alle stukjes op hun plek, en na vier dagen werd de knoop doorgehakt: we gaan!
Uitbarsting IJsland 2010: een eerste blik
Al tijdens de vlucht krijgen we een eerste blik op de Eyjafjalljökull en de Myrdalsjökull gletsjers. Onder de laatste ligt de beruchte Katla vulkaan. We zien vanuit het vliegtuig een kleine rookkolom opstijgen tussen beide gletsjers. Gelukkig, de uitbarsting is nog in volle gang! Vanuit Reykjavik zijn we naar ons tijdelijk verblijf gereden, net voorbij Hvolsvöllur, en niet ver van de uitbarsting. Onderweg nog even een geothermisch energiecentrale bezocht, en de rondvlucht helicopters bekeken. Direct daarna door het stroomdal van de Markarfljot gereden. Hoog op de Eyjafjalljökull gletsjer was de oranje gloed zichtbaar, en soms iets van een lavafontijn. Maar na een paar foto's stak een storm op, en werd ik gezandstraald door een geweldige hoeveelheid zand en stof. Met dit weer morgen de gletsjer op? Misschien wordt het wel gekkenwerk.
Uitbarsting IJsland 2010: bovenop de gletsjer
Wat een teleurstelling. Het weer ziet er slecht uit. Alle toegangswegen zijn afgesloten vanwege het zeer slechte weer boven op de gletsjer. De storm met stuifsneeuw reduceert het zicht tot 5 meter. Een ploeg van National Geographic en 150 touristen zijn de afgelopen avaond per helicopter in veiligheid gebracht. Nu maar wachten, en wachten, en wachten. Om vier uur s'middags gaan, tegen de verwachtingen in, alle wegen en paden weer open. Onze plannen zijn nu wél wat veranderd: de tocht omhoog gaat nu per super jeep. Deze jeeps zijn volledig uitgerust voor sneeuw en gletsjers. Halverwege zien we de rookkolom van de vulkaan opstijgen en is het genieten van een schitterende zonsondergang.
Uitbarsting IJsland 2010: gloeiend hete lava en een ijzig koude hut
Al snel staan we met de super jeeps aan de rand van de lava stroom. Het is verschrikkelijk koud, en ik ben benieuwd hoe mijn kamera, batterijen, geheugenkaarten en backup HD het gaan houden. Een stukje verderop spuiten de lavafonteinen pulserend gloeiende brokken lava de lucht in. Dit is het échte werk, hiervoor zijn we gekomen! Betoverend mooi. Wat een geweld, en wat een voorrecht dit vuurwerk spektakel van zeer dichtbij mee te kunnen maken. En na een hele batterij aan foto's worden we voor de nacht bij onze piramide vormige berghut afgezet. Hoewel het binnen gewoon onder nul was, gaf de hut behoorlijk bescherming. Vanaf nu staan we er alleen voor.
Uitbarsting IJsland 2010: lava , ijs en stoom
Na een zeer kort nachtje proberen we bij het eerste ochtendlicht weer bij de vulkaan te zijn. Het is een uurtje lopen van de hut naar de vulkaan. Nog steeds is het ijzig koud buiten maar de wind is volledig gaan liggen. Wat hebben we een mazzel. Nog steeds is de vulkaan in volle gang. De lava kruipt op een aantal plaatsen onder het ijs. Hierdoor ontstaan stoomwolken gemengd met giftige vulkanische gassen. Het fotograferen aan de rand van de lavastroom is dus lastig. Ook bevriezen mijn handschoen en gasmasker keer op keer. Ondanks de warmtestraling van de lava is het gewoon nog -17°C of zelfs kouder. Uiteindelijk wordt dit een ochtend om nooit te vergeten. Jammer dat we vanmiddag de gletsjer al weer af gaan.
Uitbarsting IJsland 2010: van gletsjerijs naar gras
Met een laatste paar foto's (waarvan één de National Geographic website haalde
link -->)
laten we de vulkaan achter ons. Jammer; allemaal hebben we het gevoel dat iets unieks tot een einde komt. Eigenlijk wil je er niets van missen. Maar we beseffen dat wat we enorm geluk hadden gezien het weer. De terugtocht begint vals plat over de sneeuw naar beneden. Langzaam verandert het landschap en wordt de sneeuwlaag dunner. De temperatuur loopt voelbaar op naar mate we verder afdalen. Het afdalen gaat steiler en steiler en niet veel later steken de eerste graspollen door de sneeuw. En voor we het weten lopen we door graslandschap naar een laatste lange trap naar beneden. Heelhuids staan we bij de auto.
Uitbarsting IJsland 2010 : een laatste glimp in vogelvlucht
Na een korte break volgde nog het toetje van deze expeditie. Een allerlaatste blik in vogelvlucht van de vulkaan. Een helicoptervlucht waarbij de piloten eea nog even net wat spectaculairder maken door laag te vliegen en langs bergwanden scheren. Vanuit dit perspectief wordt pas echt duidelijk hoe de vulkaan en lavastromen exact lopen. Ook het stroomgebied van de
Uitbarsting IJsland 2010: een schitterend land
Uitbarsting of niet, IJsland blijft vwb natuur een uitermate mooi land. De vulkanische oorsprong zorgt voor wilde landschappen en woeste watervallen. Hou je van natuur en van fotografie dan ben je hier op de juiste plek. Ik denk hier nog wel eens terug te komen!
Uitbarsting IJsland 2010 :effecten in Nederland
Dat het vliegverkeer in april 2010 erg veel last van deze vulkaan uitbarsting kreeg, weet iedereen. Maar dat er in Nederland mooie oranje zonsondergangen ontstaan door het as van deze IJslandse vulkaan is niet bij iedereen bekend. Eerder heb ik dit soort luchten gefotografeerd
(link -->)
Maar dit maal was het effect erg mooi. Een paar plaatjes uit mijn buurt: Europoort, Rozenburgse landtong, en 2e Maasvlakte. nb: geen filters of Photoshop gebruikt!
Uitbarsting IJsland 2010: mega pixel panorama
Het laatste project van deze IJsland expeditie was de constructie van een megapixel panorama. Van de Eyjafjallajökull vulkaan uiterst links, de uitbarsting op Fimmvörðuháls bergpas in het midden, en de Mýrdalsjökull gletsjer met de Hekla uiterst rechts. Voor deze zoom-able panorama volg de link.
Megapixel panorama -->
IJsland vulkaan expeditie 2010: tot slot
Het was kort en intensief. Een geweldige ervaring rijker, paar mooie platen geschoten en gelukkig gezond weer thuis. Een stroef begin door het weer, maar uiteindelijk een succesvolle expeditie, zeker ook dankzij Ron Lokhoff en Markus Wamsteeker (GoMagma). Nog voor dat ik thuis arriveerde was er al contact met journalisten en een media bureau, en inmiddels hebben foto's diverse websites en bladen gestaan (link). Een geslaagde trip, IJsland kan ik van mijn lijstje strepen.
